Asliye mahkemesi, Türkiye’de genel görevli mahkemeler arasında yer alan ve ağır ceza mahkemelerinin görev alanına girmeyen davalara bakan bir mahkeme türüdür. Hukuk ve ceza davalarına bakan asliye mahkemeleri, adaletin sağlanmasında önemli bir rol oynar. Bu yazımızda asliye mahkemelerinin görevleri, türleri ve işleyişi hakkında detaylı bilgiler sunacağız.
Asliye Mahkemelerinin Görevleri
Asliye mahkemeleri, ceza ve hukuk davalarına göre ikiye ayrılır. Asliye ceza mahkemesi suç ve cezalarla ilgili davalara bakarken, asliye hukuk mahkemesi ise bireyler veya kurumlar arasındaki anlaşmazlıkları çözümler. Türkiye’de adli yargının temel taşlarından biri olan bu mahkemeler, davaların hızlı ve etkin şekilde sonuçlanmasını sağlamaktadır.
Asliye Mahkemesi Ne Demek?
Asliye hukuk mahkemesi, özel hukuk uyuşmazlıklarına bakan birinci derece mahkemelerden biridir. Genellikle taşınmaz davaları, tazminat davaları ve sözleşme ihlalleri gibi konuları ele alır.
Asliye Hukuk Mahkemesinin Görev Alanı
Asliye hukuk mahkemesinde görülen başlıca davalar şunlardır:
- Mülkiyet hakkı ve taşınmazlarla ilgili davalar
- Tazminat davaları (maddi ve manevi)
- Haksız fiilden doğan zararlar
- Borçlar hukuku kapsamındaki anlaşmazlıklar
- Ticari sözleşmelerin ihlali
Asliye Ceza Mahkemesi
Asliye ceza mahkemesi, Türk Ceza Kanunu’nda yer alan ve ağır ceza mahkemesinin görev alanına girmeyen suçlarla ilgilenen mahkeme türüdür. Genellikle daha hafif suçları ve kabahatleri kapsayan davalar burada görülmektedir.
Asliye Ceza Mahkemesinin Görev Alanı
Asliye ceza mahkemesinde görülen başlıca davalar şunlardır:
- Basit yaralama suçları
- Hakaret, tehdit ve şantaj davaları
- Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçları
- Mala zarar verme davaları
- Dolandırıcılık ve hırsızlık davaları (belirli sınırlar içinde)
Asliye Mahkemesi Süreci Nasıl İşler?
Bir dava asliye mahkemesinde açıldığında, ilk olarak dava dilekçesi hazırlanır ve mahkemeye sunulur. Mahkeme, davayı kabul ettikten sonra taraflara tebligat gönderir ve duruşma tarihini belirler. Tarafların sunduğu deliller incelenir ve yargılama sonucunda karar verilir. Gerekli görülmesi halinde üst mahkemeye temyiz başvurusu yapılabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Asliye mahkemeleri hakkında en sık sorulan sorular ve cevapları aşağıda yer almaktadır.
Asliye mahkemesi kaçıncı derece mahkemedir?
Asliye mahkemeleri, birinci derece mahkemeler arasında yer alır ve doğrudan ilk incelemeyi yapan mahkemelerdir.
Asliye ceza mahkemesi hangi suçlara bakar?
Genellikle 10 yıla kadar hapis cezası gerektiren suçlar asliye ceza mahkemesinde görülür. Daha ağır suçlar ise ağır ceza mahkemesine yönlendirilir.
Asliye hukuk mahkemesi ne tür davalara bakar?
Tapu davaları, tazminat davaları, borç-alacak uyuşmazlıkları gibi özel hukuk davalarına bakar.
Asliye mahkemesi kararları temyiz edilebilir mi?
Evet, asliye mahkemesinde verilen kararlar belirli şartlar dahilinde istinaf mahkemesine ve ardından Yargıtay’a temyiz edilebilir.
Asliye mahkemesi ile sulh hukuk mahkemesi arasındaki fark nedir?
Sulh hukuk mahkemesi daha küçük çaplı davalara bakarken, asliye hukuk mahkemesi daha büyük ve karmaşık davaları ele alır.
