İstimlak Alanı Ne Demek?

İstimlak, devletin kamu yararı gözeterek özel mülkiyette bulunan taşınmaz malları satın alması veya kamulaştırması işlemidir. Bu süreç, büyük projelerin hayata geçirilmesi, şehirleşmenin düzenlenmesi ve altyapı çalışmalarının gerçekleştirilmesi gibi amaçlarla yürütülmektedir. İstimlak alanı ise kamulaştırılan veya kamulaştırılması planlanan bölgeleri ifade eder. Özellikle yol genişletme, kentsel dönüşüm, baraj yapımı ve toplu konut projeleri gibi faaliyetler için istimlak işlemleri yaygın olarak uygulanmaktadır. 2025 yılı itibarıyla Türkiye’de artan kentsel dönüşüm projeleri ve altyapı çalışmaları nedeniyle istimlak süreçleri daha sık gündeme gelmektedir.

İstimlak Alanı Ne Demek?

İstimlak alanları, devlet veya kamu kuruluşlarının ihtiyaçları doğrultusunda belirlenir ve hukuki süreçler çerçevesinde kamulaştırma işlemleri başlatılır. Kamulaştırma Kanunu kapsamında yürütülen bu süreçte, taşınmaz sahiplerine belirlenen bedel ödenerek mülkiyet devri gerçekleşir. Eğer mülk sahibi belirlenen bedeli kabul etmezse dava açma hakkına sahiptir. 2025 yılında kamulaştırma bedelleri taşınmazın bulunduğu bölge, piyasa değeri ve kamulaştırma gerekçesine bağlı olarak değişmektedir. Büyükşehirlerde metrekaresi 15.000 TL – 40.000 TL, daha küçük şehirlerde ise 7.000 TL – 20.000 TL arasında değişen istimlak bedelleri uygulanmaktadır.

Hangi Durumlarda İstimlak Yapılır?

İstimlak işlemleri, kamu yararını gözeten projelerin gerçekleştirilmesi amacıyla yürütülmektedir.

Ulaşım ve Altyapı Projeleri

Karayolları, hızlı tren hatları, metro projeleri gibi ulaşım sistemlerinin geliştirilmesi için istimlak işlemleri sıkça uygulanmaktadır. 2025 yılı itibarıyla büyükşehirlerde yeni yol projeleri için istimlak edilen alanların metrekare fiyatları 25.000 TL – 50.000 TL arasında değişmektedir.

Kentsel Dönüşüm ve Yenileme Çalışmaları

Deprem riski taşıyan bölgelerde kentsel dönüşüm projeleri kapsamında birçok bina istimlak edilerek yeni ve güvenli yapılar inşa edilmektedir. İstanbul, İzmir ve Ankara gibi büyükşehirlerde riskli binaların istimlak bedelleri 10.000 TL – 35.000 TL/metrekare arasında değişirken, daha küçük şehirlerde 5.000 TL – 15.000 TL/metrekare seviyesinde seyretmektedir.

Kamu Binaları ve Yeşil Alanlar

Okullar, hastaneler, kamu kurumları, parklar ve yeşil alanlar için istimlak işlemleri gerçekleştirilmektedir. Örneğin, yeni bir hastane alanı için istimlak edilen arsaların fiyatı şehir merkezlerinde 20.000 TL – 45.000 TL/metrekare iken, şehir dışındaki bölgelerde 8.000 TL – 20.000 TL/metrekare arasında değişebilmektedir.

İstimlak Bedeli Nasıl Belirlenir?

İstimlak bedeli belirlenirken çeşitli kriterler göz önünde bulundurulur.

Taşınmazın Konumu ve Piyasa Değeri

İstimlak edilecek taşınmazın bulunduğu bölgedeki piyasa koşulları, çevresel faktörler ve bölgenin gelişim potansiyeli göz önüne alınarak bedel belirlenir.

Kullanım Amacı ve Mevcut Durumu

Arazi veya bina, sanayi alanı mı, konut alanı mı yoksa tarım arazisi mi olarak kullanılıyor? Bu faktörler fiyat belirlemede önemli bir rol oynar.

Ekspertiz Değerlendirmesi ve Mahkeme Kararları

Ekspertiz raporları doğrultusunda belirlenen bedel mülk sahibine teklif edilir. Mülk sahibi teklifi kabul etmezse dava açabilir ve mahkeme süreci devreye girer.

Sıkça Sorulan Sorular

İstimlak alanları ve kamulaştırma süreci hakkında sıkça sorulan sorulara aşağıda yanıt veriyoruz.

İstimlak edilen bir taşınmaz için ödeme ne zaman yapılır?

Kamulaştırma sürecinde devlet veya ilgili kurum, taşınmaz sahibi ile anlaşma sağladığında ödeme hemen yapılır. Eğer mahkeme süreci yaşanırsa ödeme, mahkeme kararından sonra gerçekleşir.

İstimlak edilen bir taşınmazı geri almak mümkün mü?

Eğer kamulaştırılan taşınmaz, kamulaştırma amacına uygun olarak kullanılmazsa ve üzerinden 5 yıl geçerse, eski sahibi geri alma talebinde bulunabilir.